امسال، در شرایطی «روز جهانی دریانوردی» از راه رسیده است که خانواده بزرگ دریایی کشور، چند ماه اخیر را با چالشهای ناشی از همهگیری کووید ـــ ۱۹ سپری کرده و البته دغدغههای غلبه بر این شرایط، با تشدید پدیده نهچندان نامأنوس دیگری نیز همراه شده و شکل پیچیدهتری به خود گرفته است؛ تحریمهای غیرقانونی و ناجوانمردانهی دولت قانونگریز ایالاتمتحده آمریکا.
البته، در مقابل این فشارهای ایالاتمتحده، هموطنانمان شاهد ایستادگی فعال دریانوردان غیورشان بودهاند، و اعزام پنج کشتی به کشور ونزوئلا نمونهای از شهامت و دلاوری دریانوردانی بود که قدرت درونی جامعه دریایی جمهوری اسلامی را به جهانیان یادآور شد و بیتردید، این موضوع، طلیعهی ناکامی و عقیمشدن تلاشهای سیاسی دولت ایالات متحده برای اجماع علیه کشورمان بود.
علیرغم عادینبودن شرایط کنونی، مسئولان ارشد حوزه دریایی کشور با تمام توان به رفع کاستیها میپردازند و در سایه این فعالیتها، به آینده دریایی کشور بسیار خوشبین و امیدوارند. جمهوری اسلامی ایران با برخورداری از یک موقعیت جغرافیایی برتر و حدود پنج هزار و ۸۰۰ کیلومتر مرز آبی، از ناوگان کشتیرانی بزرگی بهرهمند است که میتواند با برنامهریزی بلندمدت و هماهنگی با اهداف توسعهی پایدار، مزیتهای بیشماری را فراهم آورد. در این راستا، معتقدیم که همسو با چشماندازهای کلان توسعهای، بهویژه قانون برنامه ششم توسعه و سند چشم انداز سازمان بنادر و دریانوردی و همچنین با تکیه بر توان و تخصص دریانوردان و دریاییان ایرانی، میتوانیم از این مسیر با سربلندی عبور کنیم و با پشت سر گذاشتن محدودیتها، دورانی طلایی در فعالیت ناوگان دریایی کشور رقم بزنیم و این مهم، با توجه به تجربههای اخیر ما در مدیریت موفق دو تهدیدِ همزمان، دستیافتنیتر از همیشه است.
نکته دیگری که در این زمینه باید مدنظر قرار گیرد، هماهنگی با سازمانها و نهادهای بینالمللی دریایی است. جمهوری اسلامی در پیوستن به کنوانسیونها و تفاهمنامههای بینالمللی و منطقهای دریایی جزء کشورهای پیشرو بوده، و هرجا که منافع ملی ایجاب کرده است، از این کنوانسیونها استقبال کردهایم. اکنون نیز که سازمان بینالمللی دریانوردی، شعار «کشتیرانی پایدار برای سیاره پایدار» را برگزیده، و مطابق اهداف توسعه پایدار سازمان ملل، توصیههایی برای تمام کشورها در حوزه دریا و دریانوردی داشته، ما نیز در سازمان بنادر و دریانوردی تمام تلاش و ظرفیتهای خود را به کار گرفتهایم تا به «دریانوردی، سفیر پاک توسعه پایدار» جامهی عمل بپوشانیم و از این طریق، نقش مثبت و سازنده خود را در جامعه جهانی دریانوردی ایفا کنیم.
جایگاه راهبردی صنعت دریانوردی در کشور آنگاه نمود برجستهتری مییابد که بدانیم ۹۰ درصد حملونقل کالا از طریق دریا انجام میشود. در ماههای گذشته، همه ما شاهد فداکاریهای مدافعان سلامت در جهت کاستن از آلام افراد درگیر با بیماری کرونا بودهایم، اما گذر از شرایط سخت تحریم، فداکاران دیگری را میطلبید و میطلبد: دریانوردان و دریاییان؛ که در این مدت، با سختیهای فراوانی دستهوپنجه نرم کردهاند و اکنون، در روز جهانی دریانوردی، سزاوار قدردانی و سپاسی درخورند. در محدودیتهای ناشی از همهگیری کرونا، جامعه بزرگ دریایی، حامیان جدی سلامت هموطنان بودهاند و با سختکوشی بیمثال، اجازه ندادهاند که کشور از لحاظ تامین کالاهای اساسی و دارویی با بحران مواجه شود.
اگر بخواهیم به دستاورد مثبت این دوران سخت اشاره کنیم، بیشک یکی از مولفههای آن، همدلی و همکاری خوبی است که میان نهادهای درگیر در زنجیره تامین کشور ایجاد شد. در نتیجه این همراهیها بود که حتی یک روز هم عملیات تخلیه و بارگیری کالا در بنادر متوقف نشد و بنادر کشور در ۲۴ ساعت شبانهروز فعال بودند؛ البته همهگیری کووید ـــ ۱۹ بر روند تخلیه و بارگیری کالا در مقیاس جهانی تاثیر منفی گذاشته و بنادر کشورمان نیز از این تاثیر برکنار نبوده اند.
گفتنی است که فعالیت دریانوردی طی ماههای گذشته محدود به دریانوردان حوزه تجارت دریایی نبوده، هرچند که این گروه از دریانوردان، بهعلت محدودیتهای اعمالی کشورها برای جابهجایی خدمه و خروج از کشتی و نیز تحریمها و اقدامات ناجوانمردانه دولت آمریکا علیه تجارت دریایی کشورمان، سختیهای مضاعفی را متحمل شدهاند؛ دریانوردان و دریاییان حوزه مقابله با آلودگیهای دریا و تیمهای مختلف جستوجو و نجات دریایی، از دیگر فعالان جامعه دریایی هستند که در کنار دیگر اعضای این جامعه، با پشتکار و همتی کمنظیر، سختیهای این دوران را به جان خریدهاند و پای عهد خدمت صادقانه به میهن اسلامی ثابت قدم ماندهاند.
در پایان، فرا رسیدن روز جهانی دریانوردی را به تمام دریانوردان، دریاییان و جامعه بزرگ دریایی کشور، تبریک و شادباش میگویم و از درگاه خداوند متعال، برای این عزیزان، سلامتی و پیروزی مسئلت دارم.
مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی