به گزارش مرینپرس به نقل از اقتصاد سرآمد، در روزهای گذشته، مدیران هندی شرکت IPGL که اپراتوری بندر چابهار را برعهده دارند به منظور بررسی و آخرین ارزیابی از وضعیت بندر چابهار و روابط این بندر با بنادر منطقه (کشورهای آسیای میانه، افغانستان، پاکستان) با مدیران سازمان بنادر و دریانوردی و شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی دیدار و از بندر شهید بهشتی چابهار بازدید کردند. این از معدود دفعاتی است که مدیران هندی شرکت IPGLبرای رایزنی با مقامات ایرانی و رفع چالشهای فی مابین در ایران، رسما حضور مییابند. هنوز علت اصلی این دیدارها، رسانهای نشده است اما به نظر میآید که این دیدارها در جهت تعلل و کم کاری های اپراتوری هندی در چابهار علیرغم ظرفیتهای منحصر به فردی است که این بندر داراست.
این دیدارها و بازدید از بندر چابهار زمانی اهمیت پیدا میکند که نتیجه ای در بر داشته باشد. در ماههای گذشته، این گمانه تقویت شده بود که چنانچه اپراتور هندی و نیز شرکت ایرانی طرف قرارداد با آن نتوانند در جذب بازارهای جدید و ترافیک کالا موفقیت قابل درخوری به دست آورند سازمان بنادر و دریانوردی در باره ادامه فعالیت اپراتور هندی، تجدید نظر خواهد کرد.
هند، چابهار را دور زد
اخیرا این کشور محموله دو هزار تنی گندم اهدایی خود را از طریق ۴۱ کامیون افغان و از طریق پاکستان به افغانستان منتقل کرد. این اتفاق عجیب در شرایطی می افتد که هم هند سالهاست با داعیه سرمایه گذاری در بندر چابهار حضور داشته و هم اینکه مناسبات نامساعد سیاسی بین کشور خود با پاکستان را نادیده گرفته و از آن طریق ایران را دور زده است. ظاهرا با وجود اختلافات دیرینه و رقابتهای منطقهای هند و پاکستان، حالا قرار است کمکهای انساندوستانه به جای چابهار ایران، از گذرگاه مرزی عطاری به گذرگاه واگه پاکستان انتقال داده شده و از طریق تورخم به افغانستان برسد.
هند با دست پس زده و چابهار را دور میزند
مجید آهنگر کارشناس دیپلماسی ایرانی در اینباره گفت: در حال حاضر بندر چابهار بخش مهمی از استراتژی دولت هند در راستای محافظت از نفوذ منطقه ای خود و تسریع شکل گیری روند روابط راهبردیش با ایران است. هند ایران را کلید دسترسی به افغانستان و آسیای میانه از طریق بندر چابهار می داند.
متزلزل شدن روابط دو جانبه دو کشور ناشی از تصمیم هند
وی با بیان این مهم که تا پیش از این نیز نخست وزیر هند تاکید داشت «چابهار برای هند مهم است؛ به عنوان سنگ قدم اول برای تبدیل به توسعه دهنده زیرساخت های منطقه ای بزرگتر و همچنین کمک به پیشبرد تجارت با افغانستان اهمیت دارد، افزود: از سال ۲۰۱۶ که توافق برای توسعه چابهار با سرمایه گذاری طرف هندی امضا شد، هند جدیت لازم را برای به اتمام رساندن این پروژه نداشت. متزلزل شدن روابط دو جانبه دو کشور ناشی از تصمیم هند مبنی بر پذیرش تحریم های آمریکا علیه ایران و همچنین صفر کردن واردات نفت خود از جمله موارد مهم و تاثیرگذار بر این موضوع بود. با خروج غیر مسئولانه آمریکا از افغانستان و برگشتن قرعه به نفع قدرت گیری رقبای منطقهای هند از جمله چین و پاکستان در افغانستان، دهلی نو متوجه ضرورت پی گیری روابط راهبردی خود با ایران شد.
چابهار یکی از مهمترین متغیرها و اولویتهای هند
او در بخش دیگری از سخنان خود با یادآوری این مهم که بندر چابهار هم اکنون یکی از مهمترین متغیرها و اولویت های هند در شکل دادن روابط استراتژیک و توازن منطقه ای هند در مقابل پاکستان و چین است، ادامه داد: در ماههای گذشته، این گمانه تقویت شده بود که چنانچه اپراتور هندی و نیز شرکت ایرانی طرف قرارداد با آن نتوانند در جذب بازارهای جدید و ترافیک کالا موفقیت قابل درخوری بدست آورند سازمان بنادر و دریانوردی در باره ادامه فعالیت اپراتور هندی، تجدید نظر خواهد کرد.
اتفاق معناداری با حضور هند در چابهار نیفتاده است
آهنگر اعتقاد دارد همانطور که از میزان عملکرد این بندر پیداست، جز افزایش بار در جابجایی کالاهای اساسی، در عملکرد اپراتور و نیز جذب بازار جدید اتفاق معناداری نیفتاده است و ترافیک جابجایی کالاهای کانتینری طی ۱۵ ماهه گذشته در پایینترین سطح خود قرار داشته و ترافیک جدیدی در منطقه و کشورهای همسایه جذب نشده است واتفاق اخیر نیز دلیلی شده تا مسئولان ایرانی به فکر تجدید نظر در ادامه همکاری با هند در چابهار بیفتند.
بنابراین، تغییر سیاستها و برنامههای زیان ده، یکی از راههای پیشگیری از مخاطرات آینده است و چنانچه سیاستگذاران و برنامه ریزان اقتصادی نسبت به این غفلت مسامحه و کوتاهی بیشتر کنند، چه بسا در آینده با تهدیدات بیشتری مواجه شوند.
این در حالی است، که این کشور جزء گروه ۲۰ شامل بیست اقتصاد بزرگ جهان که شامل کشورهایی قدرتمندی از جمله آمریکا، بریتانیا، آلمان، بریتانیا، روسیه، چین، بوده و در جذب بازارهای جدید میتوانست در کنار معافیتهای کاملی که آمریکا نسبت به این بندر قائل شده بود، ظرفیت متنوعی از بازارهای مختلف جهان جذب بندر چابهار کند اما از آنجایی این اپراتور از مجموع تعهدات سرمایه گذاری خود، تاکنون ۲۵ میلیون دلار آن هم با تاخیر و تعللهای زیاد، در این بندر سرمایه گذاری نموده حاکی از آن است که اساسا اعتقادی به این نوع سرمایه گذاری در بنادر ایران و توسعه بندر چابهار ندارد.