امروزه طراحی و ساخت نمادهای شهری نه تنها سبب ایجاد هویت شده و معماری شهر پیرامون آن نماد شکل گرفته بلکه زنجیره اقتصادی بسیار بزرگی از مجموعههای اداری و تجاری، رستورانها و دیگر مراکز تفریحی را نیز شامل میشود. با توجه به اهمیت این موضوع که پیامد آن توسعهیافتگی اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی است؛ علی مهدیان و محمد مونسان، عضو هیئت علمی دانشگاه شاهرود، با استفاده از هوش مصنوعی اقدام به نمادسازی شهرهای ساحلی و بندر کردهاند که این نوید داده میشود که این سلسله مطالب به صورت پیوسته در پایگاه خبری مرینپرس منتشر خواهد شد. در یادداشت اول برج مشعل جهت ساخت در پایتخت انرژی ایران، بندر بوشهر انتخاب شده است.
حدود يک دهه است که اين سوال در جامعه دريايي مطرح شده است که چرا در 5800 کيلومتر از سواحل ايران، چرا هيچ شهري داراي نماد شهري فاخر به عنوان جاذبه گردشگري نيست؟ چرا حتي مهمترين و پردرآمدترين مرکز گردشگري شمال يعني رامسر هيچ نماد شهرياي ندارد؟ چرا در مهمترين و ثروتمندترين مرکز گردشگري جنوب کشور يعني جزيره کيش، يک کشتي پوسيده (به کشتي يوناني) بايد سمبل و نماد اين جزيره باشد؟ و اما سوال بديهيتر اينکه اگر کسي به شهرهاي ساحلي ايران در شمال و جنوب مانند خرمشهر، بوشهر، بندرعباس، چابهار، رامسر و بابلسر سفر کند، از چه نمادهايي عکسبرداري کند تا نشان دهد به آن شهرها سفر کرده است؟! دريا و آسمان که در همه جا يک رنگ است. هماکنون اين سوالهاي بيجواب به شهر بوشهر رسيده است. بوشهر و عسلويه به عنوان پايتخت انرژي ايران شناخته ميشوند و يکي از مهمترين منابع درآمدي کل ايران از اين استان استخراج ميگردد. در نگاه اول، توقع اين است که شهري با اين ثروت و اهميت که حتي تنها نيروگاه هستهاي ايران را در خود جاي داده و محل تردد کارشناسان خارجي است، داراي يک نماد شهري فاخر و يک چهره شهري زيبا و مدرن داشته باشد. ولي متاسفانه اين شهر نيز همانند ساير شهرهاي جنوبي ايران چهرهاي مهجور و فقيرانه دارد. شايد يکي از علل اصلي آن، نبود يک نماد شهري فاخر و معروف در مرکزيت يک مجموعه گردشگري مدرن و زيبا در کنار ساحل باشد. در اين مجموعه مطالب سعي شده است به کمک هوش مصنوعي، نمادهايي را براي شهرهاي ساحلي ايران طراحي و پيشنهاد شود. قسمت اول به بوشهر اختصاص دارد. بوشهر را «پايتخت انرژي ايران» گويند لذا سعي شده نماد شهرياي که براي بوشهر طراحي ميشود شبيه مشعل باشد.
نماد شهري چيست؟
نماد شهري معمولا يک سازه معتبر و معروف در يک شهر است که معمولا به سمبل و نماد آن شهر تبديل ميشود. مثلا سازههايي مانند برج ميلاد و برج آزادي از نمادهاي معروف شهر تهران و حتي ايران محسوب ميشوند. معمولا همه شهرهاي ساحلي معروف دنيا داراي نماد شهري هستند که در وسط يک مجموعه گردشگري وسيع چند هکتاري قرار گرفته است. به عبارت ديگر، اغلب امکانات و مراکز گردشگري در اطراف اين نماد جانمايي ميشوند و شکل دهنده معماري شهر است. مطالعه اين نمادهاي شهري در کشورهاي مختلف نشان ميدهد که معمولا چند مشخصه مهم را دارا هستند: 1)داراي طراحي منحصربهفرد مطابق با فرهنگ، رسوم و تاريخچه شهر هستند. 2)در مجاورت دريا هستند. 3)داراي ارتفاع مناسب (از 50 متر تا چندصد متر وابسته به اهميت شهر) هستند. 4)مردم امکان حضور در داخل و بالاي اين نمادها را داشته و ميتوانند نماي زيباي دريا و شهر را از بالاي نماد تماشا کنند.
نمادهايي شبيه به مشعل براي بوشهر
در زير به نمادهاي طراحي شده به کمک هوش مصنوعي براي بوشهر ميپردازيم که ارتفاع تقريبي آنها 130 متر است.
هر شهر ساحلي ايران داراي يک نماد شهري شاخص
براي اينکه با صحنههاي تاسفآور زير در گردشگري ساحلي و دريايي ايران مواجه نباشيم چارهاي جز ساخت نمادهاي شهري در شهرهاي ساحلي ايران نداريم. همين سازهها ظرف چند دهه آينده تبديل به ميراث فرهنگي و آثار باستاني خواهند شد. پس «از الان بايد براي سواحل، آثار باستاني بسازيم».