رضا محمد علی بیگی*
موضوع مهمی که شرکت های بیمه ایرانی طی ده سال گذشته تاکنون آنچنان که باید به آن توجه ننموده اند و این غفلت سبب گشته تا نقش و جایگاه بیمه گران در این صنعت بین المللی به ترتیب تقویت و ارتقاء نیابد و از طرفی منافع مالی چندانی هم از محل صدور بیمه نامه های مرتبط نصیب شان نشود و آن بیمه گرانی هم که توانسته اند در این روند معیوب سودی کسب نمایند متوسل شده اند به ذکر مواردی در شرایط خاص بیمه نامه ها، شرایطی که کمتر بیمه گذاری در زمان دریافت بیمه نامه، آنها را با دقت مطالعه می نماید.
به این معنا که شرکت های بیمه با استثناء قراردادن خطراتی در بخش شرایط خاص بیمه نامه ها و نیز استفاده از متونی حقوقی با مضمون “به شرط ها و شروط ها”، خود را در حاشیه امن قرار می دهند! که این مهم را بیمه گذاران در زمان وقوع خسارت و فرایند دریافت آن تازه متوجه می شوند و این میشود سرآغاز شروع طرح دعاوی در محاکم قضایی کشور برای دریافت خسارت از شرکت های بیمه، بیمه گر متوسل به محتوا و پیوست های بیمه نامه و تائید آن توسط بیمه گذار و بیمه گذار متوسل به عدم آگاهی از محتوای بیمه نامه در زمان عقد قرارداد بیمه !!
در این بین هم افرادی پیدا می شوند که با وعده و وعیدهای واهی و پوچ به طرفین دعوا (اظهارات بی پایه و اساس و نیز در راستای کسب اعتماد از خوانده یا خواهان پروند)، سعی در کسب درآمد از محل عقد قرارداد مشاوره ای با هر یک از انها برای خود می نمایند. افرادی که نه تنها مشکل را حل نمی نمایند بلکه آنرا پیچیده تر و روند بررسی پرونده را طولانی تر می کنند. و اما اقدامات پیشگیرانه چیست و در چه مرحله ای باید دست به این اقدامات زد:
1 – مراجعه بیمه گر و بیمه گذار به افراد یا شرکت های صاحب صلاحیت در حوزه مدیریت ریسک، جهت شناسایی و ارزیابی صحیح ریسک های مرتبط، تا پیش از عقد قرارداد بیمه
2 – مراجعه بیمه گذار به افراد صاحب صلاحیت به منظور انتخاب توانمندترین و معتبرترین شرکت بیمه
3 – مراجعه بیمه گذار به افراد یا شرکت های صاحب صلاحیت در امور بیمه جهت بررسی کم و کیف محتوای بیمه نامه، در زمان فرایند صدور بیمه نامه
4 – مراجعه بیمه گذار به افراد صاحب صلاحیت جهت دریافت خدمات مشاوره ای در مدت زمان اعتبار بیمه نامه های صادره به منظور کنترل و پایش دقیق ریسک های پوشش داده شده در بیمه نامه و نیز ریسک هایی که پیشتر شناسایی نشده بودند که در اینصورت باید بیمه گر را مطلع نمود.
در پایان به شرکت های بیمه توصیه می نمایم تا به وجود و اعتبار گواهینامه های رده بندی و قانونی شناورها و نیز دیگر طرح ها، کتابچه ها، گزارش ها و گواهینامه های مورد نیاز بر روی شناورها بسنده ننمایند و بیش از پیش کسب و کار خود را به خطر نیندازند.
چرا که در شناسایی و ارزیابی ریسک های مرتبط با بهره برداری از یک شناور نکات ریز و مهمی وجود دارد. نکاتی که ریشه در فرهنگ و آداب خدمه کشتی و نیز کارکنان خشکی شرکت های کشتیرانی دارد، نکاتی که ریشه در نوع و سیستم مدیریت اداره دریایی پرچم شناور و موسسه رده بندی کننده شناور دارد.
* مدرس و کارشناس مدیریت ریسک های دریایی