به نظر کارشناسان با اوج گرفتن تحریم های غرب علیه روسیه، مسکو به دنبال تغییر اولویت های تجاری خود به شرق است و براساس دستور پوتین، مسیر دریایی شمال نه تنها به کریدوری برای صادرات هیدروکربن ها، بلکه می تواند به نوعی «راه ابریشم» جدید برای انتقال انواع بار تبدیل می شود.
به گزارش مرین‌پرس، ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه ۱۳ آوریل (۲۴ فروردین) در نشستی در مورد توسعه منطقه قطب شمال، به صراحت اعلام کرد که این پروژه از اهمیت کلیدی برخوردار است و دستور داد که ساخت این بزرگراه دریایی در شمال این کشور در سال جاری فعالانه آغاز شود.
روس ها، در شرایط تحریم تصمیم گرفته اند پروژه کریدور عریض شمالی این کشور را در دستور کار قرار دهند و تلاش می کنند تا جریان بار بین المللی از اروپا به سمت آسیا و بخصوص شرق را به سمت خود تغییر مسیر دهند.
با اجرای این پروژه، روسیه با دستیابی به شریان حمل و نقل خودمختار و ایمن، موقعیت خود را تقویت خواهد کرد. بیشتر مسیر دریای شمالی در داخل آبهای سرزمینی داخلی قطب شمال قرار دارد. بنابراین هیچ کس نمی تواند در حمل و نقل کالا در این مسیر دخالت کند.
روزنامه ایزوستیا نوشت: شریان حمل و نقل از این مسیر نه تنها برای فدراسیون روسیه بلکه برای دیگر کشورها مفید خواهد بود. اکنون حمل و نقل کالا از اروپا به آسیا در امتداد مسیر دریایی سنتی “جنوب” از طریق کانال سوئز انجام می شود. طول آن ۱۳ هزار مایل دریایی (بیش از ۲۴ هزار کیلومتر) است،
در حالی که مسیر جدید در شمال روسیه تنها ۵.۸ هزار مایل دریایی (حدود ۱۰۷۰۰ کیلومتر) است. مسیر “جنوبی” نه تنها طولانی تر است بلکه هزینه های گمرکی فراوان و خطراتی را به صاحبان بار تحمیل می کند. در چنین وضعیتی، به نظر می رسد این مسیر در نوع خود تکمیل کننده راه بزرگ ابریشم باشد و این مسیر به بخشی جدایی ناپذیر از راه ابریشم و، به یک مسیر استراتژیک تبدیل شود.
تقاضا برای انرژی روسیه همچنان افزایشی است
طبق پیش بینی های آژانس بین المللی انرژی، تا سال ۲۰۴۰میلادی، تقاضای انرژی ۱.۳ درصد در سال رشد خواهد کرد، گاز بیشترین تقاضای انرژی خواهد بود.
همین امر در مورد نفت نیز صدق می کند. پیش از این، بدون در نظر گرفتن راه اندازی این کریدور، تولید در محدوده قطب شمال با قیمت ۸۰ تا ۹۰ دلار در هر بشکه سودآور در نظر گرفته می شد. اکنون که قیمت به ۱۰۰ دلار در هر بشکه یا بیشتر رسیده است (و نفتی مشابه برنت در قطب شمال روسیه تولید می شود) و با توجه به کاهش تولید در میادین قدیمی در اورال، منطقه سیبری غربی و شرقی برای تولید و صادرات نفت و گاز جذاب تر و بیشتر می شود.
چین و هند محرک تقاضا برای منابع انرژی باقی خواهند ماند – برخلاف کشورهای اروپایی، آنها بیشتر نگران کمبود انرژی هستند بنابراین، تقریباً تمام کارخانه‌ها در چین بر اساس منابع انرژی سنتی ساخته شده‌اند. راه اندازی خطوط تولید جدید در منابع جایگزین گران است، بنابراین تقاضا برای هیدروکربن و زغال سنگ در چین همچنان بالا خواهد بود. در هند، مشکل اصلی رشد سریع جمعیت است که به برق خانگی نیاز دارد. بنابراین، حداقل تا سال ۲۰۳۰، این کشورها تضمین شده است که تقاضای منابع اصلی روسیه – نفت، گاز، میعانات، ذغال سنگ را داشته باشند که برای تحویل آنها، توسعه لجستیکی ضروری است.
تاثیر طرح بر مناطق شرقی روسیه
منطقه «یامال» روسیه ذینفع اصلی ساخت کریدور شمال خواهد بود. این منطقه تقریباً ۸۰ درصد از ذخایر گاز طبیعی اکتشاف شده روسیه و یک پنجم ذخایر گازی جهان را در اختیار دارد. راه اندازی این کریدور همچنین شهر «سالخارد» را به یک مرکز لجستیکی بزرگ تبدیل می کند و موقعیت شهر را به عنوان “پایتخت قطب شمال” تقویت می کند.
اما به گفته کارشناسان روس اثر هم افزایی اجرای پروژه در سراسر این کشور محسوس خواهد بود. توسعه دهندگان این پروژه محاسبه کرده اند که اجرای آن تولید ناخالص داخلی روسیه را در سطح هفت تا ۹ درصد معادل ۹۰ میلیارد روبل (بیش از یک میلیارد دلار) افزایش می دهد.
خاریتون گالیتسکی تحلیلگر روس می گوید: گذرگاه شمالی بخشی از مسیر دریای شمالی است که شریان حمل و نقل را به ساختار جدیدی از زیرساخت های جهانی تبدیل می کند. علاوه بر این، این پروژه یک اثر هم افزایی جدی نه تنها برای منطقه یامال، بلکه برای تعدادی از مناطق و کل روسیه دارد.
