صنایع کشور پیشقدم برای انتقال آب دریا
به گزارش خبرنگار دریایی سرآمد، اوایل آذرماه امسال بود که گروهی از کارشناسان و صاحبنظران حوزه آب به ابتکار شرکت مدیریت منابع آب برای بررسی موضوع انتقال آب از دریای عمان و خلیج فارس به فلات مرکزی و شرق و جنوب شرق کشور گرد هم آمدند تا در قالب سلسله نشست‌های گفت‌گوی آبی و در یک جلسه چالشی نظرات و انتقادات خود را به اشتراک بگذارند.
باید صنایع فلات مرکزی از آب‌های
محلی بی نیاز شوند
در بخش از این نشست نیز سعید نی‌ریزی، مشاور طرح انتقال آب از دریا به عنوان موافق این طرح گفت: پیش از تصمیم گیری برای اجرای طرح‌های انتقال آب از دریا، مطالعات جامعی در فلات مرکزی انجام دادیم و نتایج این مطالعات نشان می‌داد که در آینده نزدیک دیگر هیچ آب سطحی و زیر‌زمینی برای توسعه در فلات مرکزی نخواهیم داشت.
وی ادامه داد: در حال حاضر تنها در فلات مرکزی ۵ میلیارد مترمکعب سالانه اضافه برداشت آب داریم و برای اینکه بتوانیم به نیاز‌های موجود در این منطقه پاسخ بدهیم، دست کم به ۲ میلیارد متر مکعب آب جدید نیاز داریم.
نی‌ریزی در همین رابطه توضیح داد: با توجه به مشکلات شدیدی که در فلات مرکزی در حوزه تامین آب به ویژه برای آینده وجود دارد، تصمیم این شد که برای جبران بخشی از کاستی‌ها به سمت آب‌های شور دریا برویم و نیاز‌های صنایع مستقر در فلات مرکزی را از این محل تامین کنیم.
مشاور طرح انتقال آب از دریا ادامه داد: توان محیطی فلات مرکزی و استان‌های شرق و جنوب شرق کشور به لحاظ تامین آب پایدار به شدت کاهش یافته و در آینده باید ساز و کاری در این مناطق ایجاد شود تا عمده فعالیت‌های ساکنین به سمت صنعت سوق پیدا کند.
وی در همین رابطه توضیح داد: صنعت در مقایسه با کشاورزی ۵۰ برابر ثروت بیشتری تولید می‌کند و نیز ۲۰ برابر امکان اشتغالزایی دارد؛ بنابراین با اجرای طرح‌های انتقال آب از دریا تلاش می‌کنیم ضمن تامین آب پایدار برای صنایع و معادن فلات مرکزی امکان زیست پایدار در مناطق کم آب کشور را فراهم کنیم.نی‌ریزی در این باره توضیح داد: همانطور که اشاره کردم پیش از تصمیم گیری برای اجرای پروژه‌های انتقال آب دریا مطالعات جامعی صورت گرفت که در آن مسائل زیست محیطی نیز به صورت دقیق مورد توجه قرار گرفته است.
وی در رابطه با مسائل مالی طرح‌های انتقال آب از دریا نیز گفت: در پروژه‌های انتقال آب دریا، مسائل مالی و اصول اقتصادی نیز در نظر گرفته شده است و بر این باور هستیم که تزریق این آب با قیمت تمام شده بالا در مقصد سبب خواهد شد ارزش آب در مقصد بالا برود.
نی ریزی با تاکید بر اینکه باید صنایع فلات مرکزی از آب‌های محلی بی نیاز شوند، تصریح کرد: سابق بر این صنایع بزرگ در محیط پیرامونی خود گل و گیاه می‌کاشتند و باغداری داشتند، اما اکنون باید به سمتی بروند که روی پساب و بازچرخانی آب سرمایه گذاری کنند و با تامین ۱۰ درصد آب مورد نیازشان از طریق بازچرخانی از دیگر منابع آبی بی‌نیاز شوند که این اتفاق مزایای فراوانی برای حفظ آب‌های سطحی و زیر زمینی در فلات مرکزی خواهد داشت.
پروژه انتقال آب دریا مبهم و متکثر است
در بخش دیگری از این نشست مسعود امیرزاده که به عنوان نماینده تشکل‌های محیط زیستی در این نشست حاضر شده بود، در نقد پروژه‌های انتقال آب گفت: پروژه انتقال آب دریا یک پروژه مبهم و متکثر است که نشان می‌دهد سیاست‌های کلان حاکمیت در حوزه منابع آب تغییر نکرده است.
وی با بیان اینکه طرح انتقال آب از دریا با طرح آمایش سرزمین سازگاری ندارد، افزود: مشخص نیست که با کدام فرایند تصمیم‌گیری این تصمیم برای حل مشکل آبی کشور اتخاذ شده است.
امیرزاده ادامه داد: بارگذاری‌ها در مناطق مختلف باید بر اساس توانمندی‌های محیطی مناطق باشد و اجرای طرح‌های انتقال آب در واقع همان تکرار مدل‌های اشتباه و راهکار‌های تکنیکی مانند احداث سد و حفر چاه برای پاسخگویی به نیازهاست.
نماینده تشکل‌های محیط زیستی در بخش دیگری از انتقادات خود از بالا بودن هزینه اجرای این طرح سخن گفت و در این باره اضافه کرد: قیمت تمام شده آب انتقال یافته به مقصد در این طرح چیزی حدود ۳.۵ یورو برای هر متر مکعب خواهد بود و این پرسش مطرح می‌شود که اساساً چه محصولی در مقصد می‌توان با آب ۳.۵ یورویی تولید کرد که توجیه اقتصادی داشته باشد؟
امیرزاده ادامه داد: من معتقدم هنوز آب در حوضه‌های آبریز وجود دارد و ما می‌توانیم با مدیریت تقاضا در حوضه‌های آبریز از پروژه‌های انتقال آب دریا بی نیاز شویم.
وی همچنین بیان کرد: اینکه کشور‌های عربی حاشیه خلیج فارس به سمت شیرین سازی آب دریا رفته اند و عمدتاً در سواحل از این آب استفاده می‌کنند، دلیل نمی‌شود که ما هم این کار را انجام بدهیم چرا که میزان بارش‌ها و ظرفیت سرمایه گذاری‌های در ایران با کشور‌های عربی قابل مقایسه نیست.
قیمت تمام شده آب انتقال یافته
از دریا گران است
در ادامه این نشست، علی مریدی، استاد دانشگاه به عنوان منتقد پیرامون پروژه‌های انتقال آب از دریا گفت: پیش از بحث و بررسی این موضوع باید مرز‌های اختیارات و تصمیم گیری‌ها از سوی نهاد‌های مختلف مانند وزارت نیرو و دولت مشخص شود، چرا که بسیاری از تصمیم گیری‌ها در این حوزه الزاماً در وزارت نیرو انجام نمی‌شود.
وی در ادامه گفت: هر پروژه و طرحی که اجرا می‌شود باید جنبه پایداری مالی و اقتصادی آن ارزیابی شود. پرسش من این است که در این پروژه آیا پایداری اقتصادی، زیست محیطی و اجتماعی دیده شده است؟مریدی اضافه کرد: پرسش دیگر این است که موضوع پدافند غیر عامل در این پروژه چگونه دیده شده است؟ آیا به این فکر شده است که در مسیر انتقال آب چگونه باید با نیاز‌های جوامع محلی برخورد شود؟
وی در همین رابطه تصریح کرد: با اجرای این پروژه قیمت تمام شده آب در مقصد به شدت افزایش می‌یابد و این اقدام سبب خواهد شد تا پیامدهایی، چون مشکل آب فروشی و حفر چاه‌های غیرمجاز با هدف برداشت آب رواج پیدا کند.
بازنشر مرین‌پرس به نقل از اقتصاد سرآمد
