بهمن عشقی، دبیرکل اتاق بازرگانی تهران گفت: من قائل به این هستم که متحد ژئوپلیتیک در منطقه نداریم تنها متحد ما دریای عمان است، متحد ما خلیج فارس است.
به گزارش راد، عشقی، دبیرکل اتاق بازرگانی تهران در پیشنشست تخصصی چشمانداز ایفای نقش بخش خصوصی در مدل پیشرفت مکران پیشرفت در دریاهای جنوبی را باعث پیشرفت و توسعه کل کشور دانست.
بهمن عشقی در ادامه گفت: این طرح توسعه از سه منظر ضرورت دارد؛ توجه به توسعه ظرفیت دریایی، توسعه سواحل و شهرهای کناره دریاهای جنوبی و پایداری امنیت جنوب.
عشقی افزود: حرف بسیار درستی است که ملتها پیروز میشوند وقتی دریاها را باز کنند و ملتها مغلوب میشوند وقتی در سواحل دریاها متوقف میشوند.
وی دیدگاه اول را اینگونه بیان کرد: این فکر به ذهن متبادر میشود که سرنوشت یعنی تغییرات ژئوپلیتیک و سرنوشت هژمانی ملتها در دریاها تعیین شده است.
دبیرکل اتاق بازرگانی تهران در ادامه از چند رخداد تاریخی که سرنوشت کشورها را بدینجا رسانده و مستقیما به نتیجه تقابل کشورها در دریا مربوط بوده یاد کرد و ادامه داد: ظهور دولت انگلستان یا دولت بریتانیا از سال ۱۵۸۸ که سیطره پیدا کرد، با شکست اسپانیا در دریا بود و این توسعه بحری ادامه پیدا کرد تا سال ۱۸۰۵ که ناپلئون را نیز در دریا توانست متوقف کند. ناپلئون در خشکی از بین نرفت بلکه در دریا نابود شد و پس از این شکست دریایی بود که دیگر هیچگاه ناپلئون نتوانست در جهان قدرت یابد.
بهمن عشقی تاکید کرد: بین سالهای ۱۵۸۸ تا ۱۸۰۵ انگلستان صاحب مطلق دریاها میشود و این امر دو قرن ادامه پیدا میکند تا سال ۱۹۴۷ که صاحب هند میشود صاحب دریاها و کمپانی هند شرقی و ارتباط نظامیگری و تجارت دریایی و اقتصاد هند، یعنی کمپانی هند شرقی بریتانیا یک اتصالی است میان نظامیگری و تجارت دریایی این امر یک سند اتفاق افتاده و ثبت شده در تاریخ است.
عشقی ادامه داد: سقوط امپراطوری تزاری از ۱۹۰۵ شروع شد در شکست دریایی و در پی نبرد پل آرتور که در این جنگ از ژاپنیها شکست خوردند و این آغاز اضمحلال امپراطوری تزارها میشود در سال ۱۹۴۲ ژاپن نیز در اقیانوس آرام از آمریکا شکستخورده و این میشود آغاز سیطره کامل آمریکا در دریاها که ابر قدرتی این کشور را سبب میشود که تا امروز نیز ادامه دارد. یعنی تکلیف کشورها در دریاها مشخص شده است.
وی در ادامه به بیان دیدگاه دوم پرداخت و ادامه داد: خداوند به ما لطف کرده و هم در قسمت شمال و هم جنوب دریا داریم من در سخنرانی دیگری که در دانشگاه امام صادق(ع) داشتم هم گفتم که دلیل امضای ما در عهدنامه ترکمنچای شکست ما در دریا بود. اگر ما در دریای خزر نیرو داشتیم شکست نمیخوردیم. اگر قرار باشد دریای عمان، دریای مکران باشد و خلیج فارس همیشه خلیج فارس بماند ما باید یک تناسبی از توسعه در سواحل جنوبی و شمالی داشته باشیم. نمیشود سواحل شرقی که سهم گسترده ایران و تاریخ ایران از این دریا است توسعه پیدا نکند و ما بگوییم اسم این دریا مکران است همینطور راجع به بخش غربی آن یعنی خلیج فارس.
عشقی تاکید کرد: نمیشود سواحل جنوبی خلیج فارس توسعه پیدا کند، رونق و ارتباطات جهانی و پیشرفت اقتصادی مواجه بشود ولی در قسمت شمالی آن که ما هستیم هیچ اتفاقی نیفتد و محرومیت و عدم توسعهیافتگی داشته باشیم.
دبیرکل اتاق بازرگانی تهران گفت: در این بحث دیدگاه سوم که حیاتیترین دیدگاه نیز است آمایش سرزمینی است فلات ایران خشک است و این یک واقعیت است که ظرفیت زیست در فلات ایران رو به کاهش است. سالی یکصد میلیارد مکعب آب از زمین بر میداریم همچنین زراعت بینتیجه و با بهرهبرداری پایین داریم و با صادرات بیرویه این چرخه معیوب را کامل میکنیم.
وی در ادامه بیان کرد: زمین را خشک کردیم و همین باعث شده که هر روز بشنویم زمین در فلان شهر فرونشست کرده و ظرفیتهای آبی کشور منهدم شده است. ما با محیط زیست دعوا داریم و مشغول از بین بردن آن هستیم. با این حال یک منابع آبی پایدار در جنوب کشور وجود دارد من نمیدانم تا کی مجوزهای بینالمللی به ما اجازه برداشت از این آب را میدهد ولی تا فرصت هست باید بهرهبرداری کنیم. بنابراین شیرین کردن آب و توسعه سواحل جنوبی در دریای عمان و خلیج فارس باید وجه حاکمیت بشود در دسترسی به منابع پایدار آب.
عشقی تاکید کرد: جای دیگری در فلات ایران اینگونه منابع آب پایدار نداریم این پیشنهادات که آب خزر را ببریم به خلیج فارس، اینها قصه است و هیچوقت محقق نمیشود.
عشقی یادآور شد: توسعه سرزمین، تغییرات آمایشی به گونهای که در سواحل خلیج فارس مناطق مسکونی ایجاد شود، استفاده از ظرفیت آبی در کنار این بحریه قوی، یعنی بحریهای که بتواند امنیت پایدار جمهوری اسلامی را تضمین کند خلیج فارس بهعنوان یک ظرفیت جغرافیایی برای حضور پر قدرت ایران استفاده شود.
دبیرکل اتاق بازرگانی تهران ادامه داد: اگر ما حبس شویم در داخل کشور پس در آینده امکان رشد دیگر نداریم. ایران کشوری است که باید ظرفیت آن آزاد شود. آزاد شدن ظرفیت ایران اصل اساسی است هرگاه ظرفیت ایران آزاد شده ما صاحب جایگاه جهانی شدهایم و هر وقت این ظرفیت محدود شده ما مغلوب شدهایم.
وی تاکید کرد اگر دو قرن از ابتدای قرن ۱۹ تا پایان جنگ دوم جهانی عرصه رقابت دولت روسیه و سپس اتحاد جماهیر شوروی و بریتانیا بوده ناشی از همین ضعف دریایی است ما دریا ضربه خوردهایم نه از خشکی.
ما متحد ژئوپلیتیک در منطقه نداریم تنها متحد ما دریای عمان است، متحد ما خلیج فارس است، خلیج فارس هم میماند.
وی در انتها ابراز امیدواری کرد که این توصیهها را دولتمردان ببینند و بخوانند تا نقاطی که تاکنون در آنها غفلت داشتهایم روشن شود و نشان دهیم که موفقیت آینده ما در گرو استفاده از ظرفیتهای دریایی است، اگر نتوانیم از ظرفیتهای دریایی استفاده کنیم شکست حلقه انزوای ایران اتفاق نخواهد افتاد همچنین اضافه میکنم که این حلقه انزوا مربوط به دوره خاصی نیست بلکه ما بخاطر ظرفیتهای ملی خود یک حلقه انزوای تاریخی داریم.
عشقی گفت: من قائل به این هستم که متحد ژئوپلیتیک در منطقه نداریم تنها متحد ما دریای عمان است، متحد ما خلیج فارس است، خلیج فارس هم میماند؛ دریای عمان، دریای مکران میشود و میماند اگر بتوانیم سواحل شمالی را به خوبی احیا کنیم و بتوانیم در دریا از ظرفیتی که روی زمین ساختهایم به خوبی پشتیبانی و حفاظت کنیم. /تحلیل بازار