مدیرکل اداره میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان هرمزگان با اشاره به اینکه قلعه پرتغالی‌های جزیره هرمز مهم‌ترین قلعه باقی‌مانده از روزگار تسلط پرتغالی‌ها بر سواحل و جزایر خلیج‌فارس است، افزود: مقاوم‌سازی، جذب سرمایه‌گذار بین‌المللی و استفاده از تجارب کشور‌ها از مهم‌ترین عوامل امنیت ساز پدافند غیرعامل در قلعه پرتغالی‌های جزیره هرمز است.
به گفته وی، جهت تهیه و تدوین سند پدافند غیرعامل قلعه پرتغالی‌های جزیره هرمز، کمیته‌ای مشترک میان شهرداری، اداره کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی، دفتر اداره‌کل پدافند غیرعامل استانداری تشکیل می‌شود.
پدافند غیرعامل نوعی دفاع غیرنظامی است که بدون نیاز به جنگ‌افزار، می‌توان از وارد شدن خسارات مالی به تجهیزات، تأسیسات حیاتی، حساس نظامی، غیرنظامی و تلفات انسانی جلوگیری کرد یا میزان خسارات و تلفات را کاهش داد.
قلعه پرتغالی‌های هرمز که در ضلع شمالی این جزیره و در ساحل دریا قرار دارد، مهم‌ترین قلعه باقی مانده از روزگار تسلط پرتغالی‌ها بر سواحل و جزایر خلیج فارس است.
این قلعه به فرمان آلفونسو آلبرکرک دریانورد پرتغالی در سال ۱۵۰۷ میلادی، در محلی موسوم به مورنا احداث شد.
قلعه به شکل چند ظلعی نامنظم است. ساختمان آن بسیار محکم است و دیوار‌هایی به قطر ۵/۳ متر با چند برج به ارتفاع ۱۲ متر دارد.
تاسیسات قلعه شامل انبار‌های تسلیحات، آب انبار و اتاق‌هایی با سقف هلالی است. در زمان شاه عباس که به استعمار پرتغالی‌ها در ایران خاتمه داده شد، این قلعه به دست امام قلی خان از سرداران شاه عباس فتح گردید.
قلعه‌های پرتغالی‌ها تقریباً در بیشتر مناطق حاشیه خلیج فارس وجود دارد، در بندر قشم، کنگ، عمان، رأس الخیمه، جزیره هرمز و جا‌های دیگر.
این قلعه‌ها با پلان چهار ضلعی نامنظم، دیوار‌هایی به قطر حدود ۳/۵ متر و برج‌هایی به ارتفاع حدود ۱۲ متر در ۴ گوشه قلعه ساخته شده اند. قلعه پرتغالی‌های هرمز شامل انبار‌های اسلحه، آب انبار بزرگ، اتاق‌های سرباز خانه، زندان، کلیسا، مقر فرماندهی و تالار است. کلیسای بعضی از این قلعه‌ها، دارای دو ردیف ستون‌های سنگی دایره‌ای شکل با قوس‌های زیبایی از سنگ‌های مرجانی تراش خورده‌است. این قلعه یکی از نقاط دیدنی استان هرمزگان است.
