عراق از طریق استان بصره در جنوب به خلیج فارس ارتباط دارد و دارای 58 کیلومتر خط ساحلی است، همه بندرهای بزرگ عراق در محدوده استان بصره در مناطق الزبیر و فاو واقع شده اند.
بندر ام القصر
ام القصر بندر اصلی عراق و همچنین تنها بندر آب عمیق این کشور است. ام القصر بخش اعظم تجارت صادراتی عراق را بر عهده داشته و شامل سه منطقه بندری به نام‌های بندر ام القصر جنوبی، شمالی و میانی است. در اوایل دهه1960 ، ساخت بندر به دلیل گسترش روزافزون تجارت خارجی در منطقه مورد توجه قرار گرفت. 80 درصد واردات عراق از طریق این بندر انجام می شود. این بندر دارای 21 اسکله به طول 5000 متر بوده و به میادین نفتی اصلی در جنوب عراق متصل است.ام القصر یک بندر چند منظوره است و می تواند پذیرای محموله های متنوعی از جمله محموله های فله مایع و خشک، محموله های کانتینری و همچنین کالاهای عمومی باشد. بندر ام القصر می تواند کشتی هایی با وزن حدود 5000 TEU را پهلودهی کرده و در طول یک ماه حدود 90 کشتی به این بندر تردد می کنند. این بندر دارای جدیدترین تجهیزات از جمله 8 گنتری کرین، 9 جرثقیل متحرک با ظرفیت کل 100 تن، هیل استکر، 12 تریلر، 2 ترانس تراینر و یک لیفتراک است.
بندر بصره
بندر المقال معروف به بندر بصره در شهر بصره در نزدیکی خلیج فارس قرار دارد. این بندر در سال 1919 توسط انگلیسی ها و در زمان اشغال منطقه بین النهرین افتتاح شد. سواحل رودخانه اروند در سه دهه گذشته لایروبی نشده و به همین دلیل ظرفیت آبخور بندر به 5 متر کاهش یافته است. از این رو، بندر بصره تنها امکان پذیرش کشتی های کوچک را دارد.
این بندر دارای 15 اسکله در مجموع به طول 3000 متر است. اسکله های 1-8 در حال حاضر فعال نیستند و با تجهیزات از کار افتاده مانند جرثقیل ها و کشتی های قدیمی پر شده اند. با این حال، فعالیت های تجاری کوچک در سمت شرقی بندر انجام می شود.بندر بصره فضای انبارسازی مناسبی دارد. صلیب سرخ جهانی تا سال 2017 از فضای انبار سازی دراسکله 9 این بندر استفاده می کرده است. بندر بصره می تواند پذیرای کشتی هایی با وزن حدود 5000 تن با ظرفیت کل 600 TEU باشد. بندر بصره تجهیزات زیادی ندارد. یک جرثقیل متحرک با ظرفیت 65 تن، یک دستگاه استاکر با ظرفیت 50 تن و دو لیفتراک تجهیزات بندری بصره رلا تشکیل می دهند.
بندر نفتی البصره
پایانه نفتی البصره در خلیج فارس و در 31 مایلی جنوب شرقی بندر فاو واقع شده است. البصره یک پایانه صادرات نفت خام است که برای رشد اقتصاد عراق بسیار مهم تلقی می شود زیرا حدود 80 درصد از تولید ناخالص داخلی این کشور را صادر می کند.نفت خام از میادین نفتی در جنوب عراق از طریق خطوط لوله به این پایانه منتقل می شود. زمانی که هر چهار اسکله نفتکش با حداکثر ظرفیت کار کنند، می تواند روزانه 3 میلیون بشکه نفت خام را پردازش و آماده صادرات کند.
بندر فاو
بندر بزرگ فاو در حال حاضر در حال توسعه است و طبق برنامه پس از تکمیل، بزرگترین بندر خاورمیانه خواهد بود و نقش مهمی در اقتصاد عراق ایفا خواهد کرد.این بندر در دهانه رودخانه اروند واقع شده است. طرح توسعه این بندر در سال 2010 آغاز شد و مرحله اول آن به پایان رسیده است. تاکنون پنج اسکله برای بندر فاو ساخته شده و ساخت بزرگترین تونل زیردریایی و همچنین راه ارتباطی جاده ای به بصره در حال انجام است. تخمین زده می شود که تونل دریایی بندر فاو در چهار سال آینده تکمیل شود.آخرین مرحله شامل ساخت 100 اسکله است و تخمین زده می شود که اگر کار توسعه طبق برنامه پیش برود، تا سال 2028، این بندر بتواند عملیات بندری برای 36 میلیون تن محموله کانتینری و 22 میلیون تن محموله خشک را مدیریت کند.
بندر خور الزبیر
بندر خور الزبیر در نزدیکی بندر ام القصر واقع شده است و در زمینه صادرات میعانات گازی و محصولات نفتی، تجهیزات ساختمانی، کالاهای برقی و مواد غذایی بسته بندی شده فعالیت می کند. این بندر ظرفیت سالانه 400000 تن محموله و 1440000 تن نفت کوره داشته و می تواند کشتی هایی با وزن حدود 30000DWT را پذیرا باشد. در سال 2020، مقامات عراقی از تبدیل این بندر تجاری به بندر نفتی خبر دادند، به همین منظور شش اسکله جدید در این بندر در دست ساخت است.
