آخرین آمارهای رسمی از وضعیت شناورهای دریایی ایران از فعالیت 20 هزار و 61 شناور در کل کشور حکایت دارد. این شناورها 102 هزار نفر شاغل را تحت پوشش قرار داده اند و فعالیت بخش عمده آنها در حوزه ماهیگیری است.
به گزارش مرین‌پرس، اقتصاد دریایی در ایران به دلایل متعدد ازجمله بی توجهی به آمایش سرزمینی و تمرکز صنایع در مرکز، مطابق با ظرفیت های موجود، توسعه پیدا نکرده است؛ درحالیکه ایران با دارا بودن 1800 کیلومتر مرز دریایی در جنوب و بهره مندی از 5800 کیلومتر نوار ساحلی در شمال، جنوب و جزایر، ظرفیت بسیار شگرفی در توسعه اقتصاد دریاپایه و فعالیت های مرتبط با آن اعم از شیلات، گردشگری و حمل و نقل دریایی دارد. آخرین اطلاعات مرکزی آمار ایران از وضعیت شناورهای کشور نشان می دهد در سال 1399 میانگین ارزش افزوده هر یک از شناورهای کشور حدود 779 میلیون تومان و متوسط پرداختی ماهانه به هریک از شاغلان مزد و حقوق بگیر این شناورها حدود 4 میلیون و 420 هزار تومان بوده است.
ایران چند شناور دارد؟
آمارهای مربوط به سال 1399 نشان می دهد در ایران 20 هزار و 61 فروند شناور فعالیت می کنند که از این تعداد فعالیت اصلی 69.9 درصد شناورها، ماهیگیری است و 21.5 درصد از آنها نیز در حوزه باربری فعالیت می کنند. از میان شناورهای باقیمانده، 7.2 درصد مشغول ارائه خدمات تفریحی هستند، یک درصد خدمات مسافربری ارائه می کنند و فعالیت 0.4 درصد از آنها نیز خدماتی و پشتیبانی از سایر شناورهاست. آنگونه که از همین آمارها نیز مشخص است، خدمات تفریحی و مسافربری در اقتصاد دریایی ایران به شدت منقبض است و ظرفیت قابل توجهی برای شکوفا کردن این حوزه وجود دارد.
جمعیت دریانوردان ایرانی
براساس اطلاعات مرکز آمار ایران، در سال 1399، تعداد کارکنان شناورهای فعال ایران 102 هزار و 394 نفر بوده است و به طور میانگین در هر شناور 5 نفر مشغول به کار بوده اند. با این حساب، فقط 0.44 درصد از جمعیت 23.3 میلیون نفری شاغلان ایران در سال 1399 روی شناورها فعال بوده و مستقیما از اقتصاد دریا ارتزاق کرده اند. طبق آمار، از این تعداد شاغل در شناورها، 82 درصد مزد و حقوق بگیر بوده اند و 18 درصد شاغل بدون مزد و حقوق (مالک، کارکن خانوادگی و …) بوده اند.
حساب و کتاب شناورها
در سال 1399 ارزش ستانده های شناورها، 20 میلیارد و 550 میلیون تومان بوده که از این رقم، 72.4 درصد دریافتی بابت ماهیگیری، 23.3 درصد دریافتی بابت کرایه حمل بار، 1.9 درصد دریافتی بابت کرایه جابه جایی مسافر و خدمات تفریحی و 2.4 درصد مربوط به سایر ستانده ها بوده است. بر این اساس متوسط ارزش ستانده های هر یک از شناورهای کشور در این بازه زمانی حدود یک میلیارد و 24 میلیون تومان برآورد می شود. بررسی ها نشان می دهد از مجموع این ستانده ها، ارزش مصارف واسطه ای شناورها، معادل 4.9 میلیارد تومان بوده که از این رقم، 24.6 درصد پرداختی بابت سوخت مصرفی شناورها، 12.3 درصد پرداختی بابت هزینه های آبدارخانه، پذیرایی و تشریفات، 10.7 درصد پرداختی به تعمیرکاران، 10.1 درصد پرداختی بابت روغن موتور و انواع فیلتر، 7.5 درصد پرداختی بابت دریافت مجوز، 6.2 درصد پرداختی بابت طناب و تور ماهیگیری، 5.8 درصد پرداختی بابت انبارداری، پارکینگ، تخلیه و بارگیری، 3.4 درصد پرداختی بابت بیمه های تجاری و 19.4 درصد مربوط به سایر مصارف واسطه بوده است. بر این اساس به طور متوسط ارزش مصارف واسطه هر یک از شناورهای کشور در سال 1399 بالغ بر ۲۴۵ میلیون تومان بوده است. در این میان، بر پایه اطلاعات حاصل از اجرای طرح مرکز آمار در دوره مورد بررسی، ارزش افزوده شناورها، در مجموع 15 میلیارد و 632 میلیون تومان بوده که طبق آن، متوسط ارزش افزوده هر یک از شناورها به ۷۷۹ میلیون تومان می رسد. همچنین هزینه جبران خدمات کارکنان شناورها بالغ بر 4 میلیارد و 450 میلیون تومان بوده که نشان می دهد، پرداختی ماهانه به هر شاغل مزد و حقوق بگیر در این شناورها به طور متوسط 4 میلیون و 420 هزار تومان بوده است.
