تین نیوز
عبدالکریم محقق :
سرانجام بعد از یک دهه، هندی ها رسما قرارداد اجاره ۱۰ ساله تنها بندر اقیانوسی ایران به مبلغ ۱۲۰ میلیون دلار را امضا کردند. بررسی سابقه توجه و حضور هندی ها در چابهار نشان می دهد درمه ۲۰۱۶ نخست وزیر هند با سفر به ایران و توافق با رییس جمهور وقت برای سرمایه گذاری در پروژه بندری چاه بهار به ارزش ۵۰۰ میلیون دلار قرارداد امضاء کرد و اینبار نیز در مه ۲۰۲۴ یک شرکت هندی با سفر به ایران با توافق با وزیر راه ، ارزش همان توافق قبلی را به ۱۲۰ میلیون دلار امضا کرد.
چابهار برای هندی ها دروازه کریدور شمال – جنوب ، افغانستان و آسیای میانه است. هرچند در شرایط فعلی به دلیل تهاجم روسیه به اوکراین و تحریم روسیه از سوی اروپا، شاید بهتر باشد به آن عنوان کریدور روسیه و هند اطلاق شود. علاوه بر این تنش و دشمنی هند و پاکستان این فرصت را در اختیار ایران قرار داده تا چابهار برای تجارت هند و آسیای میانه و افغانستان باشد.
هندی ها در حاشیه نشست جی ۲۰ با سروصدای بسیار تفاهم نامه کریدور عرب مد را در مقابل پروژه جهانی یک کمربند یک جاده چین امضا کردند. طرحی که بندر بمبئی را به عمان و امارات و از طریق خط آهن اتحاد ریل کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس به اردن ، اسرائیل و دریای مدیترانه متصل می کند. هر چند تنش های دریایی در خلیج عدن نشان از آینده نگری هندی ها در امضای تفاهم نامه مذکور داشت اما به نظر می رسد جنگ اسراییل علیه غزه و ناامن شدن بنادر اسراییلی تا حدودی هندی ها را نگران کرده باشد.
به باور بسیاری مقایسه حجم سرمایه گذاری ده ها میلیاردی چین در بنادر پاکستان در قالب پروژه یک کمربند، یک جاده و سرمایه گذاری چندین میلیارد دلاری ترکیه در بندر فاو در قالب کریدور مسیر توسعه در مقابل ۱۲۰ میلیون دلار آورده هندی ها در چابهار گویای خیلی چیزها است.
علاوه بر ابن به باور برخی کارشناسان در کمتر از ۱۰ سال کاهش شدید حجم سرمایه گذاری – مبلغ اولیه پیشنهادی طرف هندی ۸۰ میلیون دلار بوده ، که پس از چانه زنی به ۱۲۰ میلیون دلار بالغ شد – و افزایش مدت قرارداد به ۱۰ سال سیگنال بسیار نگران کننده ای برای کشور است.چرا که به نظر می رسد سطح طرفهای توافق و ارزش توافقات از جنبه اعتبار سنجی بین المللی کشور و ترغیب سایر کشورها بسیار تاثیرگذار است.
هرچند چابهار هنوز یک بندر ریلی نیست و بنابر پیش بینی ها شاید در خوشبینانه ترین حالت تاپایان سال جاری به شبکه راه آهن متصل شود. هرچند با اعلام خبر امضای قرارداد، یکی از سخنگویان وزارت خارجه آمریکا به تحریم ایران اشاره کرد ولی به نظر می رسد با این حال امضای قرارداد سرمایه گذاری هندی ها در میانه تنش های منطقه ای، معاف از تحریم خواهد بود همانند قرارداد های تامین گاز و برق عراق، چابهار نیز به دلیل قول و قرارهای آمریکاییان با طالبان در تفاهم نامه دوحه معاف از تحریم باشد.
شاید از هنر هندی ها باشد که در میان تنش های امنیتیشان با چین و پاکستان، درگیری های اسراییل و فلسطینیان و همچنین تنش های دریایی در خلیج عدن و به نظر به محاق رفتن عرب مد و همچنین در میانه تنگنای بین المللی ایران، فرصتی ارزان در چابهار این نگین اقیانوسی مکران ایران به دست آوردند.
