به گزارش مارین‌پرس، مریم آخوندیان، با اشاره به عواقب مخرب محیط زیستی کرونا در آینده، اظهار کرد: بر اساس شواهد موجود این طور به نظر می رسد که طبیعت و محیط زیست دریایی در حال بازیابی و احیاست اما در صورت نبود مدیریت، قطعا بیماری کرونا در درازمدت برای محیط زیست به ویژه حوزه دریا مخرب خواهد بود.
وی از اتفاقات موقتی، گذرا و تا حدودی کمک کننده به محیط زیست در چندماهه ابتدای شیوع کرونا یاد و اظهار کرد: کاهش فعالیت های حمل و نقل دریایی که نمونه آن افت ۴۰ درصدی ترانسفر دریای کاسپین، کم شدن فعالیت های صید و صیادی، کاهش گردشگری ساحلی و دریایی و همچنین رکود فعالیت های استخراج نفت و گاز که باعث از بین رفتن زیستگاه ها و آلودگی های دریایی می شود، کمک خوبی به بهبود اکوسیستم های دریایی و اقیانوسی کرده که غیرقابل انکار است.
استادیار دانشکده علوم دریایی و اقیانوسی دانشگاه مازندران با بیان اینکه منابع آبی نقش بسزایی در تامین معیشت مردم و تبادل ارتباط میان ملل مختلف دنیا دارد، گفت: قسمت اعظم درآمد کشورها و خانوارها و نیز مشاغل و اقتصاد آنان چه در دنیا و ایران به تجارت ماهی و انواع آبزیان وابسته است، همچنین حدود ۸۰ درصد کالاهای مصرفی و سرمایه ای از طریق حمل و نقل دریایی جابه جا می شود، بنابراین توقف و کاهش این فعالیت ها اذهان را به سمت ایجاد آرامش در محیط زیست دریا و اقیانوس منحرف می کند.
مشکلات اقتصادی دامنگیر محیط زیست می‌شود
عضو هیئت علمی دانشگاه مازندران، افزود: منافع و آرامش بوجود آمده به شدت شکننده است و اگر بحران های ناشی از صدمات وارده به بخش های مختلف اقتصادی که اکنون گریبانگیر جوامع انسانی شده درست مدیریت و ساماندهی نشود، در دوران پساکرونا نه تنها مشکلات محیط زیست بازگشت پذیر است بلکه پیش بینی می شود فشاری که بر اکوسیستم های آبی ناشی از بازگشت فعالیت های تجاری و اقتصادی و گردشگری به خصوص در مناطق ساحلی بوجود خواهد آمد چندین برابر شود.
آخوندیان از آسیب به سایر اکوسیستم های طبیعی نظیر جنگل سخن گفت و تصریح کرد: پیش بینی می شود افراد زیادی که به دلیل بیماری کرونا مشاغل خود را از دست دادند برای جبران خسارت و تامین معاش خود به بخش های دیگر محیط زیست آسیب وارد کنند که از آن جمله می توان به شکار غیرقانونی و قاچاق چوب اشاره کرد.
اقدامات و راهکارهای دولت ها
رییس مرکز پژوهشی حوزه اقلیمی دریای کاسپین دانشگاه مازندران خواستار اقدامات ضروری دولت برای تامین معیشت مردم شد و با بیان رابطه معقول بین اقتصاد و محیط زیست، اظهار کرد: برنامه ریزی برای رسیدن به الگوی اقتصادی مقاوم و ایجاد مشاغل سازگار با محیط زیست از اقدامات دولت ها برای جلوگیری از مشکلات محیط زیستی آینده است تا مردم و جوامع انسانی بتوانند از منابع محیط زیستی و به ویژه دریا بهره برداری پایدار کنند.
وی رئوس اقدامات لازم برای حفاظت از منابع محیط زیستی توسط دولت ها را حفظ بازسازی موقتی اکوسیستم های آبی و دریایی دانست و تاکید کرد: محافظت از اتفاقات مثبتی که اکنون برای محیط زیست رخ داده اولویت فعالیت هاست تا آرامش و منافع موقت کنونی ماندگاری یابند.
محیط زیست و خطر افزایش چند برابری پسماندها و پساب‌های آلوده
عضو هیئت علمی و استادیار دانشکده علوم دریایی و اقیانوسی دانشگاه مازندران افزایش شدید مصرف آب، شوینده ها و مواد ضدعفونی کننده بسیار قوی را به عنوان مهم‌ترین مضرات کرونا معرفی و اظهار کرد: افزایش بسیار زیاد پسماندهای عفونی بیمارستانی و ضایعات پلاستیکی ناشی از ظروف یکبار مصرف، دستکش ها و ماسک ها که هیچ پیش بینی قابل توجهی نسبت به امحای آن ها صورت نگرفته از جمله مخاطرات محیط زیستی در دنیا و ایران است.
آخوندیان در ادامه به مشکلات فراوان دفع بهداشتی پسماندها و تصفیه فاضلاب‌ها در کشور و بخصوص در استان های شمالی اشاره و تصریح کرد: افزایش چند برابری این پسماندها و پسآب های شهری آلوده به مواد ضدعفونی کننده و شیمیایی خطرناک که مستقیما به اکوسیستم های آبی و دریایی هدایت می شوند تهدید بسیار جدی برای محیط زیست است که بالطبع دریای کاسپین نیز از آن بی نصیب نیست.
آیا کرونا از طریق آبزیان منتقل می شود؟
وی با بیان اینکه تاکنون هیچ مستند علمی مبنی بر انتقال ویروس از طریق آبزیان منتشر نشده است، خاطرنشان کرد: تنها تهدیدی که به آن اشاره شده این است که امکان دارد ویروس از طریق سطوح بدن آبزیان به سطوح انسانی منتقل شود، از آنجا که فاضلاب ها وارد اکوسیستم های آبی می شوند ممکن است ویروس روی سطوح بدن ماهیان و آبزیان دیگر قرار گرفته و پس از صید در تماس با دست و سایر سطوح انسانی انتقال یابد.
این محقق، پژوهشگر و دکترای زیست شناسی دریا، با تاکید بر اینکه محیط زیست ظرفیت معینی برای تحمل فشارهای ناشی از مداخلات انسانی دارد، یادآور شد: کرونا نشان داد که اگر مدت زمان کوتاهی به محیط زیست فرصت داده شود خیلی از صدمات انسانی وارد آمده بر پیکره آن قابل جبران و بازسازی خواهد بود.
