عبدالله قربانی
بعدازوقوع کشتی مسافربری تایتانیک ارتباطات دریائی دستخوش تغییرات فراوان قرارگرفت. دراجلاس سال ۱۹۷۹میلادی ،سازمان بین المللی دریانوردی (IMO)تصمیم گرفت که یک سیستم جدید اعلان ایمنی واضطرار رادرتعامل باساختارهای موجود وبه منظور ایمنی دریانوردی ایجاد نماید واینگونه بودکه “سیستم جهانی ایمنی واضطراردریائی” موسوم به ( Global Maritime Distress and Safty System)GMDSSمتولدگردید.
سیستم (GMDSS) ازمدرنترین تکنولوژی‌ها در امرارتباطات ماهواره ای بوده ودرجهت ایمنی جان انسان دردریا باکمترین تاخیروبیشترین دقت بکار برده می شود.کشتی ها با تجهیزاین سیستم به یک سطح ایده آل از فن آوری و راحتی کار دست پیدا می کنند.از مزایای این سیستم می توان به موارد ذیل اشاره کرد:
▪ بهبود وطبقه بندی پیامهای دریائی به چهاربخش:
۱) ایمنی(SAFTY)
۲) فوری(URGENCY)
۳) اضطرار (DISTRESS)
۴) عادی (ROUTIN)
▪ قابلیت اعتماد،کیفیت بالاوسرعت ارتباط
▪ تحت پوشش قراردادن تمام نقاط جغرافیائی
▪ اتوماتیک شدن نحوه ارسال ودریافت پیام
تجهیزات مخابراتی شناورها بر اساس قوانین GMDSS
DSC (۱
۲) INMARSAT
۳) SART
۴) EPIRB
۵) NAVTEX
تاریخچه
ارسال پیام ناوتکس توسط ایستگاه بندری “رادیو گوتنبرگ سوئد” در سال ۱۹۷۷بطورآزمایشی آغاز شد.پس از مدت کوتاهی مشخص گردید همکاری وهماهنگی با کشورهای همسایه به منظور ارائه خدمات موثرترضروری می باشد.
ناوتکس یک نوع خدمات مخابراتی می باشدکه برای کمک به ایمنی کشتی ها دردریا وارسال پیامها و اخطارها ی دریائی به آنها درمنطقه مشخص شده توسط ایستگاه ساحلی ارایه می گردد.براساس سیستم GMDSSنصب گیرنده اخبار ناوتکس جزئی از تجهیزات اجباری کشتیها می باشد. پیامها ،اخطارها و اطلاعات ناوتکس به شرح ذیل می باشد:
۱) اطلاعات هواشناسی
۲) اطلاعیه علائم کمک ناوبری (وضعیت غیرمتعارف چراغها و فانوس های دریائی )
۳) عملیاتهای دریائی (کابل گذاری ، لوله گذاری ،حفاری ، صیدگروهی چند واحد صیادی ، مانورهای نظامی با ذکر مختصات جغرافیائی و….)
۴) گزارشات واعلام وضعیت اضطرارشناورها(کشتیها ویا هواپیماهایی که در مناطق دریایی دچار سانحه و مشکل می شوند.)
۵) اطلاعات در رابطه با مناطق تحت عملیات تجسس و نجات
۶) اطلاعات در مورد هرگونه حادثه دریائی از قبیل : غرق ، آتش سوزی ،آلودگی ،تصادم های دریائی ،مفقود شدن ویا به گل نشستن شناور باذکر محل ومختصات جغرافیائی آن
زمانبندی ارسال پیام ازایستگاه فرستنده ناوتکس
ارسال پیام ناوتکس هر۴ ساعت یکبار و در ۲۴ ساعت شش نوبت انجام می پذیرد وبه منظور جلوگیری ازتداخل امواج ایستگاهای فرستنده موجود دریک منطقه و مجاور ، سازمان بین المللی دریانوردی (IMO)زمان پخش پیام را جهت هر ایستگاه مشخص واعلام نموده است که زمان مورد نظر فوق جهت هر ایستگاه ۱۰دقیقه می باشد.
پیامهای اضطراری می تواند در فواصل نوبتهای تعیین شده با کنترل فرکانس ناوتکس ۵۱۸کیلوهرتز می باشد وپس از حصول اطمینان از عدم اشغال این فرکانس توسط سایر ایستگاه ها ،پخش گردد.
تبصره
ارسال پیامهای اضطرار از نوبت فوق مستثنی بوده و به محض دریافت هر گونه پیام اضطرار می بایست بلافاصله به مرکز هماهنگی پیام ناوتکس در سازمان بنادر وکشتیرانی ارسال گردد.
وجود بیش از ۳۰۰۰کیلومتر نوار ساحلی در خلیج فارس ،دریای عمان ،دریای خزر و جزایر و همچنین اهمیت جمع آوری اطلاعات دریائی دراین سواحل گسترده واعلام آن به کشتیها وشناورهای در حال تردد،نیازمند همکاری منسجم ارگانهای ذیربط با مراکز جمع آوری اینگونه اطلاعات به منظور ارتقاء ایمنی دریانوردی می باشد.
ارگان‌ها و قسمت‌های ارسال کننده اطلاعات به مرکز جمع آوری اطلاعات ناوتکس
۱) سازمان هواشناسی
۲) شرکتهای کشتیرانی
۳) سازمان‌های که فعالیت دریایی دارند
۴) قسمت هیدروگرافی
۵) نیروی انتظامی استانهای ساحلی
۶) قسمت مخابرات بنادر
۷) وزارت نفت
۸) شرکتهای صید صنعتی
۹) بخش سوانح دریائی
۱۰) مرکز فرعی تجسس و نجات
۱۱) پایگاهای نیروی دریائی ارتش جمهوری اسلامی
۱۲) قسمت مبارزه با آلودگی آب دریا
