به گزارش مارین‌پرس، میلاد ذبیحی فارغ التحصیل دکتری سواحل، بنادر و سازه های دریایی از پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی می باشد. جهت آشنایی علاقه مندان به رشته های دریایی گفت و گویی با وی درباره تجربیات تحصیلی شان انجام داده ایم که می خوانید. 

• مختصری از خود و سوابق تحصیلیتان بیان کنید. 

دوره کارشناسی عمران و کارشناسی ارشد سازه های دریایی را به ترتیب در دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل و دانشگاه علم و صنعت تهران گذراندم و در سال 97 موفق به اخذ مدرک دکتری رشته سواحل، بنادر و سازه های دریایی از پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی شدم. اساتید گرانقدر دوره دکتری آقایان دکتر سعید مظاهری و دکتر مسعود منتظری نمین بودند. من در دوره دکتری به تدریس در دانشگاه آزاد مشغول بودم و همچنین در این دوره به عنوان کارشناس بخش بندرسازی و سازه های دریایی شرکت مهندسین مشاور هندسه پارس نیز فعالیت داشتم. در حال حاضر هم در حوزه صنعت ساختمان به طرح و نظارت ساختمان ها مشغولم و هم در حوزه کارهای دریایی با فعالان دریایی به صورت پروژه ای همکاری می کنم.

در مورد پروژه و موضوعی که در آن زمینه کار کردین توضیح بیشتری دهید. 

موضوع تحقیقاتی من در مورد انرژی های تجدید پذیر دریایی بود و من به طور خاص روی موضوع استحصال انرژی امواج با استفاده از دستگاه ستون نوسانگر آب (OWC) مطالعه کردم. یکی از بحث های روز دنیا استفاده از انرژی های پاک است به طوریکه بسیاری از دانشگاه های مطرح دنیا موضوعات تحقیقاتی خود را بر روی این سبک موضوعات متمرکز کرده اند چرا که علاوه بر اینکه سوخت های فسیلی تجدید ناپذیرند، استفاده از آنها اثرات مخرب زیست محیطی زیادی نیز دارد که از آن جمله می توان به گرمایش زمین و تغییرات اقلیمی اشاره کرد. در این مطالعه دستگاه جذب انرژی موج یک ستون نوسانگر آب (OWC) بود. این دستگاه طوری طراحی می شود که موج برخوردی به سازه باعث تحریک تراز سطح آب داخل محفظه دستگاه می شود. نوسانات تراز آب داخل دستگاه باعث فشرده و مکیده شدن هوای محبوس در محفظه می شود. این هوای فشرده و یا مکیده شده از یک نازل خارج شده و به توربین می رسد و توربین را به حرکت در می آورد. بدین ترتیب به کمک یک ژنراتور می توان از چرخش توربین برای تولید برق استفاده کرد. برای کم شدن هزینه های ساخت این سازه ها می توان آنها را در ترکیب با موج شکن ها استفاده کرد و یا از این سازه ها برای تامین انرژی مورد نیاز آب شیرین کن ها که امروزه از موضوعات و چالش های مهم مهندسی هستند استفاده کرد. علیرغم مطالعات انجام شده روی این سیستم هنوز این سیستم تجاری سازی نشده است که دلیل عمده آن عدم شناخت دقیق پدیده هیدرودینامیک حاکم بر آن است. لذا من تاثیر 4 پارامتر ارتفاع و پریود موج، عمق آبخور و اندازه شیار خروج هوا از سیستم را مورد بررسی قرار دادم. از جمله نوآوری های این کار این بود که من اثرات پارامترهایی مثل ارتفاع موج به عمق آبخور دیواره جلویی سیستم در حالت بهینه را تحت تاثیر امواج نامنظم که شرایط واقعی تری از دریا را شبیه سازی می کند، بررسی گردید. نکته مهم دیگر این بود که در بسیاری از مطالعات قبلی یا از امواج منظم برای شبیه سازی استفاده کرده بودند و یا اگر امواج نامنظم بوده مقیاس انجام آزمایش ها کوچک بوده است. این موضوع باعث شده بود که در مطالعات قبلی نوسانات سطح آب داخل محفظه و به تبع آن تخمین انرژی استحصال شده به درستی شبیه سازی نشود و امکان بررسی مدهای اسلاشینگ وجود نداشته باشد. بدین ترتیب در این تحقیق در کنار بررسی اثرات پارامترهای مختلف هندسی و هیدرودینامیکی، پدیده نشت هوا از سیستم و مدهای اسلاشینگ داخل سیستم و اثرات آن را کاملاً بررسی گردید و لازم به ذکر است از این تحقیق پنج مقاله در مجلات معتبر بین المللی منتشر شده است.

کار آزمایشگاهی هم داشتید؟

بله، مطالعه دوره دکتری هم شامل مدل سازی عددی و هم مدل سازی فیزیکی بود. تست های آزمایشگاهی را در آزمایشگاه شهدای خلیج فارس انجام گرفت که واقعاً آزمایشگاه مجهز و به روزی است ولی در عین حال انجام تست های سازه های دریایی در آن به خاطر عمق زیاد به لحاظ عملیاتی بسیار دشوار است. در واقع باید گفت که این آزمایشگاه اساساً جهت تست های مختلف مرتبط با شناورها ساخته شده و در واقع یک حوضچه کشش است. البته ذکر این نکته ضروری است که انجام تست ها در این آزمایشگاه با توجه به ابعاد بزرگ حوضچه به ما این اجازه را داد تا تست های خود را با مقیاس بزرگتر نسبت به مطالعات قبلی یعنی مقیاس 1 به 15 انجام دهیم. به عبارت دیگر، ابعاد بزرگ حوضچه آزمایشگاه شهدای خلیج فارس به ما کمک کرد که نتایج واقع بینانه تری نسبت به نتایج حاصل از تست های آزمایشگاهی انجام شده در فلوم موج های باریک و متداول دریایی داشته باشیم. ما بعد از انجام تست ها به کمک شبیه سازی عددی، تفاوت معنادار نتایج حاصل از انجام تست در حوضچه کششی که اثر دیواره ندارد (آزمایشگاه شهدای خلیج فارس) و فلوم های باریک متداول دریایی را نشان دادیم. لذا از این لحاظ نیز تست های انجام شده در آزمایشگاه شهدای خلیج فارس از مزیت ویژه ای برخوردار بوده است. در اینجا وظیفه خودم میدانم که از مسئولان آزمایشگاه به خاطر همکاری صمیمانه ای که داشتند تشکر کنم.

آینده این رشته و صنعت را چگونه میبینید؟

در چند سال اخیر توجهات به رشته های دریایی خیلی بیشتر شده است و خیلی از دانشجویان در مقطع کارشناسی ارشد این رشته را در اولویت انتخاب های خود قرار می دهند. اما نکته ای که به نظر بیشتر باید به آن توجه شود این است که رشته های مرتبط با حوزه دریایی به نوعی نیاز به همکاری میان رشته ای هم دارند و لذا برای اینکه تحقیقات هدفمندتر انجام شود نیاز هست تا دانشگاه ها، اساتید و دانشجویان دریایی اعم از سازه های دریایی و یا مهندسی دریا ارتباط علمی، تحقیقاتی و صنعتی منسجم تری داشته باشند. در حوزه صنعت دریایی هم فکر می کنم با توجه به نیاز کشور به آب و کمبود شدید منابع آب، یکی از اولویت های تحقیقات و صنعت دریایی ما باید این باشد که به سمت استفاده بهینه از آب شیرین کن ها و علی الخصوص تامین انرژی سایت های آب شیرین کن به کمک انرژی های تجدیدپذیر حرکت کنیم. این مساله ای است که هم اکنون در بسیاری از کشورهای خاورمیانه سرمایه گذاری های زیادی روی آن انجام شده است. با توجه به اینکه ایران هم از لحاظ منابع تجدید پذیر انرژی اعم از دریایی و خورشیدی و باد در شرایط مناسبی است باید در این زمینه ارتباط بین صنعت و دانشگاه را برقرار کرد تا به امید خدا انرژی های نو راهی به سوی ایرانی سبز باشد.

برای کسایی که میخواهند وارد این رشته شوند، یا دانشجویانی که در این رشته تحصیل می کنند چه توصیه ای دارید؟

در بین گرایش های عمران رشته سواحل، بنادر و سازه های دریایی یکی از جذاب ترین رشته ها است که قطعاً مباحث بسیار جدیدی در آن مطرح می شود که ممکن است تا حد زیادی مشابه با آن در دوره کارشناسی وجود نداشته باشد. لذا قبل از انتخاب این رشته توصیه می کنم حتماً علایق و توانمندی هایشان را بررسی کنند. در این رشته دانشجویان هم باید پیش زمینه خوبی از مسایل سیالاتی داشته باشند، هم باید به لحاظ  سازه ای تسلط کافی بر مباحث مربوطه داشته باشند. در مورد دانشجویان این رشته هم علی الخصوص برای دوره دکتری، به نظرم دانشجویان باید موضوعات تحقیقاتی را انتخاب کنند که اولاً موضوعات روز دنیا باشد و در عین حال مرتبط با معضلات صنعت دریایی کشور باشد، ثانیاً تا حدی که امکانات موجود اجازه می دهد منجر به تولید محصول و فناوری شود و صرفاً به انجام کار مدل سازی عددی اکتفا نکنند.