“هیچ”؛ سهم هرمزگان از دانشگاه علوم و فنون دریایی

به گزارش مارین‌پرس، صنایع دریایی یکی از مقوله‌های بسیار مهمی است که در زمینه توسعه اقتصادی کشورها نقش به‌سزایی را ایفا می‌کند به گونه‌ای که اقتصاد دریایی ارتباط تنگاتنگی با اقتصاد جهانی دارد و نمی‌توان تاثیرات آن را نادیده گرفت.

کشور ما به دلیل برخورداری از 5 هزار کیلومتر نوارساحلی، ذخایر نفت و گاز در اعماق دریا، سواحل بکر و زیبا و همچنین دسترسی به مهمترین آبراه‌های دنیا پتانسیل بسیار خوبی برای توسعه صنایع دریا محور دارد.

هرمزگان با وجود بیش از یک هزار و 100 کیلومتر نوار ساحلی و برخورداری از مرز آبی گسترده نیازمند توسعه زیرساخت‌ها و فناوری‌های دریا در زمینه‌های صنعتی، اقتصادی، پژوهشی، نظامی، گردشگری است که باید مورد توجه ویژه‌ای قرار بگیرد.

رهبر معظم انقلاب سال 90 در بازدید از ناوگان جنوب نداجا در خصوص اهمیت صنعت دریا محور فرموده‌اند: دریا برای یک کشور، یک فرصت بزرگ برای پیشرفت و حفظ منافع ملی است فوائد دریا برای یک کشور و یک ملت، فوائد راهبردی است؛ فوائد بزرگ و کلان است.

همانطور که می‌دانیم زندگی ساحل نشینان از دیرباز با دریا گره خورده و از این طریق ارتزاق می‌نمودند پس در گذر زمان انتظار می‌رفت تا مشاغل مرتبط با دریا دوشادوش سایر مشاغل توسعه پیدا کنند در حالی اکنون عدم توسعه صنایع دریا محور در هرمزگان به عینه مشهود است.

شاید بتوان بیگانگی و کم اطلاعی مدیران ارشد کشوری در خصوص ماهیت دریا، پیامدهای مثبت اقتصادی و فرصت‌های اشتغالزایی صنایع دریا محور را از عمده‌ترین چالش‌هایی دانست که مانع توسعه این صنعت شده است.

توسعه نیروی انسانی از طریق آموزش و ارتقای سطح علم و آگاهی و مهارت‌های فنی شاید از اساسی‌ترین، راهبردی‌ترین و زیربنایی‌ترین شکل توسعه است که با توجه به استعدادها و ظرفیت‌های طبیعی هر منطقه‌ای باید مورد توجه قرار بگیرد. 

سالانه هزاران جوان توانمند از دانشگاه‌های سراسر کشور به ویژه استان هرمزگان فارغ التحصیل می‌شوند اما با نگاهی به وضعیت جامعه کنونی متوجه خواهیم شد که سهم دانش دریایی در میان رشته‌های متعدد دانشگاهی هیچ است به گونه‌ای که اکثر فارغ التحصیلان با گرایش‌های مرتبط با حوزه دریا سرگردان و بیکار مانده‌اند.

علیرغم اینکه تربیت نیروی متخصص و ماهر در شرایط تحریم‌های همه جانبه آمریکا علیه ایران و تقویت بنیه اقتصادی با استفاده از منابع خدادادی، کلید رهایی از بن بست‌های اقتصادی است اما هرمزگان با وجود برخورداری از طولانی ترین نوار ساحلی، دانشگاه علوم و فنون دریایی ندارد در حالی که استان‌های سیستان و بلوچستان، خوزستان و بوشهر دارای این دانشگاه هستند.

استان بوشهر علاوه بر دانشگاه علوم و فنون دریایی دارای مرکز تحقیقاتی علوم دریایی خلیج فارس است و دانشگاه دریانوردی و علوم دریایی چابهار سیستان و بلوچستان دارای دانشکده‌های مهندسی دریا، مدیریت و علوم انسانی و علوم دریایی و نیز دانشکده مهندسی دریا دانشگاه علوم و فنون دریایی چابهار دارای گروه‌های آموزشی دریانوردی، مهندسی کشتی، مهندسی مخابرات و الکترونیک دریایی، مهندسی معماری کشتی و مهندسی عمران است در حالی که فقط دانشگاه صنعتی امیرکبیر پردیس بندرعباس در استان هرمزگان قرار دارد که پیش از این دانشکده مهندسی دریا در بندرعباس دایر بود که به طور کل به تهران منتقل شد.

این رشته به دلیل نواقص ساختار صنعت کشور تاکنون نتوانسته‌اند آنگونه که باید گرهی از مشکلات اقتصادی کشور را باز کنند چرا که فارغ التحصیلان این دانشکده به ندرت در حوزه تخصصی خود مشغول به کار شده‌اند.

سیاست‌های گریز از ساحل در هرمزگان مشهود است

مسئله عدم وجود یک مرکز علمی جامع رشته‌های تخصصی در حوزه دریا و بهره‌برداری از سواحل مسئله‌ای جدی است که حتی نماینده ولی فقیه در استان هرمزگان نیز در خطبه‌های نماز جمعه به آن اشاره و درخواست کرده است مرکزی تخصصی برای آموزش علوم دریایی در هرمزگان ایجاد شود. 

حجت الاسلام والمسلمین محمد عبادی زاده با تاکید بر اینکه دانشگاه علوم و فنون دریایی از ضروریات این استان است، اظهار کرد: هرمزگان با احتساب جزایر دارای 2300 کیلومتر ساحل دریا بوده ولی تاکنون از این ساحل برای توسعه و آبادانی استان و کشور استفاده نشده است.

نماینده ولی فقیه در هرمزگان با بیان اینکه رشته‌های همخوان با دریا در دانشگاه‌های استان وجود ندارد، گفت: عمران و آبادانی در سایر کشورها به سمت ساحل سوق پیدا می‌کند اما با توجه به اقدامات انجام شده، سیاست‌های پیش رو، سیاست‌های گریز از ساحل است.

وی با اشاره به اینکه رشته‌های حقوق باید با حوزه نیاز استان و دریا محوری همخوانی داشته باشند، تاکید کرد: در رشته حمل و نقل دریایی بزرگترین ظرفیت را در استان داریم اما در حوزه مباحث حقوق دریا به عنوان یک رشته تخصصی چه مقدار کار کرده‌ایم؟ 

لزوم تاسیس یک دانشگاه تخصصی علوم دریایی در بندرعباس

در همین خصوص، اخیراً نماینده مردم بندرعباس، قشم، بندرخمیر، حاجی‌آباد و ابوموسی گفت: دانشگاه تخصصی علوم دریایی در بندرعباس یک نیاز برای توسعه دریامحور بشمار میرود و باید در بندرعباس ایجاد شود.

احمد مرادی عنوان کرد: تشکیل فراکسیون دریا محور در مجلس شورای اسلامی بیانگر توجه ویژه این مجلس به استان‌های ساحلی همچون هرمزگان است.

 وی افزود: اعتقاد و باور ما این است که اگر در بخش های مختلف به ویژه بخش‌های دریایی و بندری تمرکز کنیم یقینا نگاه اشتغال قوت و بیکاری برطرف خواهد شد و آن سود آوری و ارزش افزوده تقویت می‌شود.

مرادی گفت: با توجه به وجود ظرفیت های گسترده دریایی و بندری در استان هرمزگان، باید کارکردهای مختلف این حوزه از جمله در زمینه تجارت، گردشگری و صیادی در استان به خوبی برای ایجاد اشتغال مورد استفاده قرار گیرد که این انگیزه در رویکرد مناسب مدیران اداره کل بنادر و دریانوردی هرمزگان دیده می‌شود.

وی راه اندازی دانشگاه علوم و فنون دریایی در هرمزگان را یک ضرورت دانست و گفت: در این زمینه حمایت و پیگیری های لازم را خواهیم داشت و تاکنون جلسات متعددی را هم با مسئولین وزارت علوم و هم دانشگاه هرمزگان و دانشگاه صنعتی امیرکبیر برگزار کرده ایم.

به گزارش مارین‌پرس، از آنجایی که استان هرمزگان به دلیل برخورداری از سازمان بنادر و دریانوردی به عنوان یک بنگاه اقتصادی نقش مهمی در صادارات کالاهای غیر نفتی دارد و بخشی از بودجه کل کشور را تامین می‌کند لذا می‌طلبد مسئولان ارشد کشوری و استانی سعی کنند با تاسیس دانشگاه علوم و فنون دریایی به صورت تخصصی، صنایع دریا محور را در این استان توسعه دهند و دانشگاه صنعتی امیرکبیر پردیس بندرعباس را نیز توانمندتر کنند. این نکته را باید متذکر شد که در سفر رئیس دانشگاه آزاد اسلامی به هرمزگان وی از انعقاد قرارداد با صنایع کشتی‌سازی هرمزگان برای تاسیس این دانشکده خبر داد اما می‌طلبد مسئولان امر نگاهی دقیق و عمیق به این موضوع داشته باشند.