به گزارش مارین‌نیوز، در لبه شرقی شمال اقیانوس هند، یک جفت بندر واقع در فاصله ۱۶۰ کیلومتری (تقریبا ۱۰۰ مایل) یکدیگر در قلب یک مبارزه چندجانبه قدرت در میان سنگین وزن های منطقه ای در جنوب آسیا قرار دارند. برای هند، بندر گوادار در پاکستان، که با تأمین مالی چین توسعه یافته، نگرانی هایش را درمورد محاصره با کمربند اقتصادی چین افزایش داده است.

گسترش چین در سرتاسر جنوب آسیا و اقیانوس هند به واسطه ی کمربند اقتصادی و زمینی خود، اهمیت پروژه های زیربنایی دهلی نو مانند بندر چابهار در ایران را افزایش می دهد. با این وجود، تحریم های ایالات متحده و جنگ در افغانستان، همکاری هند و ایران در پروژه بندر چابهار را تهدید می کند. در همین حال، روابط نزدیک چین با پاکستان به این معنی است که پروژه بندر گوادر در پاکستان، ضریب اطمینان بالاتری دارد.

 این امر موجب شد تا دهلی نو برای تأمین پروژه های زیربنایی خود در اقیانوس هند به سرمایه گذاری در بندر چابهار ایران روی آورد. در همین حال، برای پاکستان، حضور رو به رشد هند در همسایه اش ایران به نگرانی هایی در مورد محاصره این کشور توسط رقیب دیرینه اش دامن میزند.

ایران که به عنوان دوست هند، پاکستان و چین شمرده می شود، اخیرا ایده ارتباط دو بندر را ارائه داده است. با این حال، به دلیل استراتژی های رقابت جهانی، چنین کنشی بسیار بعید به نظر می رسد.  مذاکرات ایران و هند درباره توسعه بندر چابهار از سال ۲۰۰۳ آعاز شد، هرچند تا زمانی که ایالات متحده تحریم های ایران را در سال ۲۰۱۵ لغو نکرد، این قرارداد عملیاتی نشد.  در سال ۲۰۱۶، هند تعهد کرد که ۵۰۰ میلیون دلار در توسعه بندر سرمایه گذاری کند.

انگیزه های ایران

 این بندر در حال حاضر قادر به پردازش ۸/۵ میلیون تن بار در سال از طریق چابهار است که برنامه توسعه ایران تا دهه ۲۰۲۴، ۱۰ برابر این حجم را هدف گذاری کرده است. ایران با این کار امیدوار است که وابستگی خود را به بندر شلوغ بندر عباس که در تنگه هرمز واقع شده است و آب و هوای مناسبی ندارد، کاهش دهد. ایران همچنین چابهار را به عنوان نقطه دسترسی جهانی در نظر می گیرد که با پیوستن ترافیک اقیانوس هند به بازارهای آسیای مرکزی، روسیه و اروپا از طریق مسیر بین المللی حمل و نقل بین المللی شمالی-جنوبی، به ترانزیت کالا از ایران کمک شایانی می کند.

انگیزه های هند

این کشور از سوی دیگر، ایران را به عنوان تامین کننده اصلی نفت و دوست خود برای همکاری در خاورمیانه شمرده است. (تجدید تحریم های ایالات متحده، با این حال، هند را مجبور کرده است تا خرید نفت ایران را متوقف کند.) اگر طرح توسعه ی چابهار به پایان برسد، هند می تواند با ایجاد یک مسیر تجاری که از ایران می گذرد؛ به بازار صادرات غیرمستقیم و ذخایر انرژی در آسیای میانه و افغانستان دسترسی پیدا کند. این بندر همچنین به تلاش های هند برای گسترش روابط خود با کشورهای آسیای جنوب شرقی، شرق آفریقا و خاورمیانه در تلاش برای مقابله با گسترش جهانی قدرت چین، کمک شایانی خواهد کرد. در عین حال گوادر در استان جنوب غربی پاکستان، بلوچستان واقع شده است که در مرز ایران و افغانستان قرار دارد. گوادر در حال حاضر سه بندر چند منظوره را در اختیار دارد، در حال حاضر بندر می تواند حدود ۳۰ میلیون تن بار در سال را ترخیص کند. اما طرح توسعه جدید چین و پاکستان با هدف افزایش این مقدار تا ۴۰۰ میلیون تن است، در حالی که مرحله سوم این بندر در سال ۲۰۴۵ تکمیل می شود.

انگیزه های پاکستان

پاکستان بندر گوادر را به عنوان یک ضرورت برای تبدیل کردن این کشور از یک اقتصاد در حال توسعه به یک مرکز حمل و نقل پر رونق در دریای عربی حیاتی می داند – که عملا به عنوان دروازه ای به جهان شناخته می شود. گوادر به پاکستان اجازه می دهد تا فراتر از بندر سنتی خود، کراچی که موقعیت های بالادست آن مانع از گسترش توانایی های اسلام آباد برای برآورده شدن نیازهای تجاری می شود، استفاده کند.

انگیزه های چین

برای چین، که هم مرز شمالی پاکستان و قویترین متحد این کشور است، بندر گوادر، پایانه ی تجاری غربی چین که چند میلیارد دلار برای توسعه ی آن هزینه شده و مهمترین محور کمربند اقتصادی پکن است را رونق می بخشد. شهرهای اطراف گوادر همچنین به برخی از پروژه های جاه طلبانه چین که شامل شش خط راه آهن و بزرگراه متصل به بزرگراه ملی پاکستان است، همچنین طرحی برای ساخت بزرگترین فرودگاه پاکستان جامه عمل می پوشاند. گسترش این بندر، وابستگی چین به تنگه مالاکا را با ارائه یک مسیر تجاری و انرژی زمینی و اتصال خاورمیانه و آفریقا با استان غربی شیجیانگ، کاهش می دهد. گوادر همچنین می تواند برای چین به عنوان یک پایگاه نظامی در درگیری بالقوه علیه هند به عنوان یک مزیت نظامی در نظر گرفته شود. این امر به اهمیت استراتژیک این پروژه افزوده است. 

منبع: مرکز مطالعات خلیج‌فارس

اخبار پیشنهادی:

http://marinenews.ir/2019/05/30/shipping/%D8%B6%D8%B1%D9%88%D8%B1%D8%AA-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AA%D8%B3%D8%B1%DB%8C%D8%B9-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D9%84-%D8%A8%D9%86%D8%AF%D8%B1-%DA%86%D8%A7%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%B1-%D8%A8%D9%87/

http://marinenews.ir/2019/04/27/ancher/%DB%B2%DB%B0%DB%B0-%D8%B7%D8%B1%D8%AD-%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D9%87-%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF-%DA%86%D8%A7%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%B1-%D8%AF%D8%B1-%D8%AD/

http://marinenews.ir/2019/02/27/tourism/%D8%B1%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D8%AE%D8%B7-%DA%A9%D8%B4%D8%AA%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C-%DA%AF%D8%B1%D8%AF%D8%B4%DA%AF%D8%B1%DB%8C-%DA%86%D8%A7%D8%A8%D9%87%D8%A7/

http://marinenews.ir/2019/06/01/shipping/%D8%AA%D8%AD%D9%88%D9%84-%D8%AD%D9%85%D9%84-%D9%88-%D9%86%D9%82%D9%84-%D8%B3%D9%88%D8%A7%D8%AD%D9%84-%D9%85%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D8%A7-%D8%AA%DA%A9%D9%85%DB%8C%D9%84-%D8%B1%DB%8C%D9%84/

http://marinenews.ir/2019/06/09/ancher/%D8%A7%D9%8A%D8%AC%D8%A7%D8%AF-%D8%B4%D9%87%D8%B1-%DA%AF%D8%B1%D8%AF%D8%B4%DA%AF%D8%B1%D9%8A-%D9%85%D8%AF%D8%B1%D9%86%D8%9B-%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%8A-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%8A-%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%82/

http://marinenews.ir/2019/04/26/ancher/%D8%AA%D8%BA%D9%8A%D9%8A%D8%B1-%D8%AA%D9%82%D8%B3%D9%8A%D9%85%D8%A7%D8%AA-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%D9%8A-%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%A8-%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%8C-%D8%B6%D8%B1%D9%88%D8%B1%D8%AA/